ABD’de tarihi bir mahkeme yenilgisiyle sarsılan Google, şimdi de İngiltere’de yaklaşık 9 milyar dolar değerinde bir davayla karşı karşıya. Rekabet düzenleyicileri tarafından arama motoru, internet tarayıcı ve reklamcılık pazarlarındaki hakimiyetinin anti-rekabetçi olarak değerlendirilmesi, şirketin küresel çapta yasal baskılarla boğuşmasına neden oluyor.
Birleşik Krallık’ta Yeni Hukuki Darbe
Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasa Kurumu (CAT), Google’ın 7 milyar sterlinlik (yaklaşık 8,8 milyar dolar) tüketici davasını reddetme talebini geri çevirdi. Bu dava, Google’ın karşı karşıya olduğu düzenleyici zorlukların en yenisi olarak dikkat çekiyor.
Tüketici hakları savunucusu Nikki Stopford tarafından 16 yaş üstü tüm İngiltere sakinleri adına açılan dava, 1 Ocak 2011 ile 7 Eylül 2023 tarihleri arasında Google’ın reklam hizmetlerini kullanan işletmelerden ürün satın alan herkesi kapsıyor. Stopford, Google’ın çevrimiçi arama ve reklamcılık pazarlarındaki baskın konumunu kullanarak reklam fiyatlarını yükselttiğini ve bu maliyetlerin tüketicilere yansıtıldığını iddia ediyor.
Davanın Kapsamı ve Eleştiriler
Dava, Google’ın Android cihaz üreticilerini Chrome tarayıcısını önceden yüklemeye zorlaması ve Google’ı varsayılan arama motoru yapma politikalarına odaklanıyor. Ayrıca, Apple’a ödenen milyarlarca dolarlık varsayılan arama motoru anlaşmaları da eleştirilerin hedefinde.
Davanın dayanak noktalarından biri, Avrupa Komisyonu’nun 2018’de Google’a aynı politikalar nedeniyle verdiği 4,34 milyar euro (yaklaşık 4,5 milyar dolar) para cezası. ABD’deki federal yargıcın kısa süre önce Google’ı yasa dışı bir tekel olarak nitelendiren tarihi kararı da davaya güç katıyor.
ABD’deki Mahkeme Kararının Etkileri
ABD Adalet Bakanlığı, Google’ın tekelci uygulamalarını sınırlamak için bir dizi sert yaptırım uygulamayı değerlendiriyor. Bu yaptırımlar arasında:
- Chrome tarayıcısının satışı,
- Gelir paylaşımı anlaşmalarının sona erdirilmesi,
- Yapay zeka model eğitiminde verilerin kullanımıyla ilgili yayıncılara özgürlük tanınması,
- Android işletim sisteminin satışının zorunlu kılınması yer alıyor.
- Google’ın temyiz sürecinde başarısız olması durumunda, şirket daha radikal müdahalelerle karşı karşıya kalabilir.
Küresel Rekabetin Kesişim Noktası: Google
ABD’den Avrupa’ya uzanan bu davalar, Google’ın küresel hakimiyetine karşı düzenleyici kurumların güçlenmeye başladığını gösteriyor. İngiltere’deki dava, şirketin yalnızca finansal yapısını değil, aynı zamanda reklamcılık ve arama motoru pazarındaki stratejilerini de yeniden değerlendirmesine yol açabilir.
Küresel düzeyde rekabet düzenlemelerinin sıkılaşması, teknoloji devlerinin anti-rekabetçi uygulamalardan uzak durması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor.