Plüton Neden Gezegenlikten Çıkarıldı?
Plüton neden gezegenlikten çıkarıldı sorusunun cevabı, IAU’nun gezegen tanımına dayanıyor. Bu tanıma göre, bir gökcisminin gezegen olarak kabul edilmesi için üç kriteri karşılaması gerekiyor:
- Güneş etrafında dönüyor olması.
- Kendi kütle çekimi ile yuvarlak bir şekle sahip olması.
- Yörüngesindeki diğer cisimleri temizlemiş olması.
Plüton Tekrar Gezegen Mi Olacak?
Son yıllarda astronomi dünyasında sıkça gündeme gelen bir konu var: Plüton tekrar gezegen mi olacak? Bu sorunun cevabı, Uluslararası Astronomi Birliği’nin (IAU) gelecekteki kararlarına ve bilimsel tartışmalara bağlı olarak şekillenecek.
Plüton Gezegen Mi?
Plüton gezegen mi sorusu, 2006 yılında IAU tarafından yapılan tanımlama değişikliği ile büyük bir tartışma konusu haline geldi. O tarihe kadar gezegen olarak kabul edilen Plüton, yeni tanımla birlikte gezegenlik statüsünü kaybetti ve cüce gezegen olarak sınıflandırıldı.
Plüton bu üçüncü kriteri karşılamadığı için gezegenlik statüsünden çıkarıldı. Yörüngesindeki diğer cisimleri temizlememiş olması, onu gezegen olmaktan alıkoyan temel faktör olarak öne çıkıyor.
Yeni Gezegen Tanımı Önerisi
Bilim insanları, mevcut gezegen tanımının yetersiz ve karmaşık olduğunu savunarak, daha basit ve kapsayıcı bir tanım öneriyorlar. Bu yeni tanıma göre, bir gezegen şu özelliklere sahip olmalı:
- Bir veya daha fazla yıldızın, kahverengi cücenin veya yıldız kalıntılarının yörüngesinde dönmelidir.
- 10^23 kg’dan daha büyük kütleye sahip olmalıdır.
- 13 Jüpiter kütlesinden (2.5 x 10^28 kg) daha az kütleye sahip olmalıdır.
Bu yeni tanım, sadece Güneş Sistemi’ni değil, diğer yıldız sistemlerindeki gezegenleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Böylece, Güneş Sistemi dışındaki gezegenler de bu tanım kapsamında değerlendirilebilecektir.
Plüton’un Geleceği
Yeni gezegen tanımı önerisi, Plüton’un tekrar gezegen statüsüne kavuşmasını bekleyenleri hayal kırıklığına uğratabilir. Plüton’un kütlesi, önerilen sınırın biraz altında kalıyor. Bu nedenle, Plüton’un cüce gezegen olarak kalmaya devam etmesi muhtemel görünüyor. Ancak, bu yeni tanım, yörüngesindeki diğer cisimleri temizleme gerekliliğini daha doğrudan bir sayıya bağlayarak, mevcut tanımın eksikliklerini gidermeyi amaçlıyor.
Yeni Kıta Keşfedildi! : Atlantis’in Yeni Yüzü mü?
Plüton’un Yörüngesindeki Temizlik Meselesi
Mevcut tanımın en tartışmalı noktası, bir gezegenin yörüngesindeki diğer cisimleri temizleme gerekliliğidir. Bu kriter, Plüton gibi cüce gezegenler ve asteroitler için geçerli değildir. Önerilen yeni tanım ise, bu gerekliliği daha doğrudan bir kütle ölçüsü ile ifade ediyor. 10^23 kg’lık alt sınır, bir gökcisminin kendi kütle çekimi ile yuvarlak bir şekle sahip olmasını sağlayan noktadır.
Bilimsel Tartışmalar ve Gelecek Planları
Bilim insanları, yeni gezegen tanımını Ağustos ayında yapılacak IAU Genel Kurulu’nda resmi olarak önermeyi planlıyorlar. Bu yeni tanım, gezegen kavramını daha geniş ve anlaşılır bir şekilde ele almayı amaçlıyor. Ayrıca, Güneş Sistemi dışındaki gezegenleri de kapsayarak, astronomi dünyasında daha kapsayıcı bir tanım sunuyor.
Sonuç olarak, Plüton gezegeni statüsüne geri dönmese de, bu yeni tanım, gezegen kavramını daha geniş bir perspektifle ele alarak, bilimsel tartışmaları ve araştırmaları ileriye taşıyabilir. Plüton‘un gelecekteki statüsü, bu yeni tanımın kabul edilip edilmemesine ve bilimsel tartışmaların sonuçlarına bağlı olarak şekillenecek. Ancak, Plüton her zaman astronomi meraklılarının ve bilim dünyasının ilgisini çekmeye devam edecek.
