Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye’nin 5G ihalesini 2025 yılında yapacağını ve 5G teknolojisinin 2026 yılında kullanıma sunulacağını açıkladı. Bu kapsamda, 700 MHz, 3,5 GHz ve 26 GHz bantlarında frekanslar tahsis edilecek. Ancak, yalnızca 5G teknolojisi değil, Türkiye’nin mevcut fiber altyapısı ve sektördeki rekabet konuları da gündemdeki yerini koruyor.
Vodafone Türkiye’nin 5,5G Hazırlıkları
Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, 5G’ye geçiş süreciyle ilgili yaptığı değerlendirmede, şirketin yalnızca 5G değil, “5,5G” olarak adlandırılan 5G Advanced teknolojisine hazırlandığını belirtti. Aksoy, Vodafone’un global tecrübelerinden faydalandığını ve bu teknolojinin Türkiye’de hızlı bir şekilde hayata geçirilmesini hedeflediğini söyledi.
5G İhale Bedeli Üzerine Öneriler:
Aksoy, ihale bedellerinin düşük tutulmasının yatırımı teşvik edeceğini vurguladı:
- Türkiye’deki operatörler, kazandıkları her 100 TL’nin %16’sını ihale bedeli olarak ödüyor.
- Avrupa’da bu oran %5, Finlandiya’da ise %1,5 seviyesinde.
- Aksoy, düşük ihale bedellerinin, baz istasyonu yatırımlarına daha fazla kaynak ayrılmasını sağlayacağını belirtti.
Türkiye’nin Fiber Altyapısı: Eksiklikler ve Çözüm Önerileri
Aksoy, Türkiye’nin fiber altyapısının yetersiz olduğunu vurgulayarak bu durumu, “bağlantısı olmayan otoyollar”metaforuyla açıkladı. Türkiye’de 26 milyon hane bulunurken, fiber erişimin yalnızca %50’ye ulaştığını belirtti. Bu oranın artırılması gerektiğini ifade eden Aksoy, fiber altyapıdaki yetersizliğin GSYH’ye 2,2 milyar dolarlık katkı kaybına yol açtığını söyledi.
Fiber Altyapıdaki Sorunlar:
- Yapısal Sorunlar: Fiber altyapıyı tek bir firmanın yapabiliyor olması, süreci yavaşlatıyor.
- Rekabet Eksikliği: Aynı şirketin hem altyapıyı kurması hem de üst yapıda rekabet etmesi, adil bir piyasa ortamını engelliyor.
Çözüm Önerileri:
- Devlet Ortaklığı: Fiber altyapıyı yöneten şirketin, tüm operatörlerin ortaklığıyla işletilmesi.
- Bağımsız Bir Şirket: Altyapıyı yöneten, tüm operatörlere eşit mesafede bir şirketin oluşturulması.
- Dış Yatırımcı: Fiber altyapıyı geliştirmek için dışarıdan yatırımcıların teşvik edilmesi.
Türk Telekom’a Tanınan İmtiyaz 2026’da Sona Eriyor
2026 yılı, yalnızca 5G’nin hayata geçeceği bir yıl değil, aynı zamanda Türk Telekom’a tanınan imtiyaz süresinin sona ereceği yıl olacak. Aksoy, bu durumun rekabetin yeniden düzenlenmesi için bir fırsat olduğunu ifade etti:
- Numara Taşımaya Benzetme:
Aksoy, numara taşınabilirliği uygulamasının fiyatları düşürdüğünü ve tüketicilere avantaj sağladığını hatırlatarak, benzer bir düzenlemenin fiber altyapıda da yapılması gerektiğini savundu.
Sonuç: 5G ve Fiber Altyapıda Reform Beklentisi
Türkiye, 5G’ye geçiş için önemli adımlar atarken, fiber altyapıdaki eksiklikler ve sektördeki rekabet sorunları dikkat çekiyor. Vodafone gibi operatörler, daha düşük ihale bedelleri ve adil rekabet ortamı talep ederek, yatırımların artmasını ve teknolojinin daha geniş bir kitleye ulaştırılmasını hedefliyor. 2026 yılı, hem 5G’nin hem de fiber internet rekabetinin şekilleneceği kritik bir yıl olarak öne çıkıyor.
